Mchy

Klasa V
Temat: Mchy
 

Uczeń potrafi:

- dokonać obserwacji przedstawicieli mchów (zdjęcia, ryciny, okazy żywe) i przedstawić cechy
ich budowy zewnętrznej,

- na podstawie obecności charakterystycznych cech potrafi zidentyfikować niezna­ny organizm
jako przedstawiciela mchów,

- wyjaśnić znaczenie mchów w przyrodzie; planować do­świadczenie wykazujące zdolność
mchów do chłonięcia wody;

na p[odstawie - źródło :https://epodreczniki.pl/

1.  Mchy najczęściej żyją na lądzie, niemal na całym obszarze kuli ziemskiej.  Mchy to rośliny współtworzące runo leśne, tworzą gęste skupiska przypominające miękkie poduchy, tzw. darnie. Mchy są organizmami samożywnymi (przeprowadzają proces fotosyntezy). 
Cechuje je odporność na długotrwałą suszę. Zwarta grupa tych roślin ( tak jak na powyższej ilustracji) potrafi gromadzić duże ilości wody.
Mchy - nawet zupełnie wysuszone i pozornie martwe mogą po ponownym nawilżeniu
kontynuować procesy życiowe.

2. Obserwacja (możliwa do przeprowadzenia tylko wówczas,  gdy mamy dostęp do materiałów)  

Wyjaśnienie, jak mech wchłania i zatrzymuje wodę - doświadczenie opisane na str.118

Co będzie potrzebne: zasuszone okazy mchu i spodeczek z wodą.

Instrukcja:

- umieść jedną roślinę mchu na spodeczku wypełnionym wodą i obserwuj położenie listków,

- pozostaw mokrą roślinę do wysuszenia i zwróć uwagę na to, co stanie się z listkami,

- wyjaśnij obserwowane zjawisko.

Podsumowanie

Listki suchej rośliny przylegają do łodyżki. Pod wpływem wilgoci rozchylają się szeroko, a wysychając, znów zbliżają się do łodyżki. Dzięki temu woda może zostać zatrzymana
w wąskich szczelinach pomiędzy organami.

3. Pod adresem:  https://epodreczniki.pl/a/mchy/D1yVpeKf0 
znajdziesz  film o mchach - jeśli jesteś chętny i masz taką możliwość - warto
dowiedzieć się więcej.

4. Budowa mchu płonnika:

żródło: https://epodreczniki.pl/a/mchy/D1yVpeKf0

Więcej informacji o budowie mchów znajdziesz w podręczniku do biologii na stronie 116.

5. Po zapoznaniu się z informacjami na temat budowy mchów wykonaj
w zeszycie ćwiczeń zadanie 3 str. 80.

6. Poznaj niektóre gatunki mchów:
       

                                                                                        na podstawie - źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki   

na podstawie - źródło:http://scholaris.pl/zasob/55811 

na podstawie - źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki  

7. Dowiedz się, jaką rolę odgrywają mchy w przyrodzie i jakie znaczenie mają w życiu człowieka. 
Informacje znajdziesz w podręczniku na str.118-119.

8. Jeśli jesteś zainteresowany - Jak rozmnażają się mszaki?
Postaraj się przeczytać informacje w podręczniku na stronie 117.
Przeanalizuj schemat z podręcznika ze strony 117- punkt po punkcie:1 (najpierw tekst,
następnie ilustracja), 2 (najpierw tekst, następnie ilustracja) i tak dalej aż do punktu 6
- tak jak na naszych lekcjach.

9. Już wiesz jak rozmnażają się mszaki.
Postaraj się i powtórz kolejność etapów rozmnażania się mchów na poniższym schemacie,.

żródło: https://epodreczniki.pl/a/mchy/D1yVpeKf0

10. Zapoznaj się z treścią tematu z podręcznika str. 115 - 120 w celu uzupełnienia informacji 

na temat mchów.

11. Zapisz temat w zeszycie przedmiotowym.

12. Uzupełnij zadania w zeszycie ćwiczeń:
zadanie 1 i 2 str.79, zadanie 3 str. 80, zadanie 5 i 6 str.81.

Dla chętnych zadanie 4 str. 80

Wyniki wyszukiwania

Wyniki wyszukiwania w sipl.wikipedia.org › wiki 

Powtórzenie wiadomości - tkanki i organy roślinne.

Klasa V
Temat: Powtórzenie wiadomości – tkanki i organy roślinne.

Uczeń potrafi:

- posługiwać się podstawową terminologią biologiczną.

- rozpoznać tkanki roślinne i wskazać miejsca ich występowania w roślinie;

- rozpoznać organy rośliny – korzeń, łodygę i liście;

- określić funkcje i modyfikacje korzeni, łodyg i liści, jako adaptacje roślin  do życia w określonych środowiskach;

- posługiwać się podstawową terminologią biologiczną.

1. Tkanka to zespół komórek o podobnym pochodzeniu i budowie, pełniąca w organizmie określoną funkcję. Różnorodność tkanek jest wynikiem przystosowania się roślin do życia w określonym środowisku.

źródło:https://epodreczniki.pl/a/budowa-wewnetrzna-roslin/DJHIr0Bsn

2.  Funkcje tkanek.
Zapoznaj się z opisem w podręczniku na str. 97 i 110 i zastanów się jak połączyć nazwy
tkanek z odpowiednimi funkcjami, a następnie w zeszycie ćwiczeń wykonaj zadanie 1 str. 77

źródło: Zeszyt ćwiczeń Biologia klasa V Wydawnictwo Nowa Era 2019 

3. Większość roślin jest zbudowana z części nadziemnej oraz części podziemnej.
Zastanów się jak nazywają się organy przedstawione na poniższej ilustracji.

źródło:https://epodreczniki.pl/ 

4. Na ilustracji przedstawiono rośliny i ich systemy korzeniowe.
Zastanów się:
- jakie funkcje pełnią korzenie?
- jakie systemy korzeniowe widzisz na ilustracji?

źródło na podsstawie:https://epodreczniki.pl/a/korzen 

5. Wiesz, że rośliny mają budowę tkankową; że korzeń pobiera z gleby wodę wraz z solami mineralnymi; wiesz, że łodyga pośredniczy w wymianie substancji między korzeniami
a organami nadziemnymi.

Zastanów się:
Co łączy źdźbło trawy, pień sekwoi, bulwę ziemniaka i cierń robinii?
Otóż i odpowiedź:
Wszystkie są łodygami, które w wyniku adaptacji - przystosowania się  do środowiska przybrały formy najlepiej służące przetrwaniu.

6.Na ilustracji postaraj się rozpoznać rośliny a następnie przekształcenia ich łodyg oraz ich funkcje.
W wykonaniu tego zadania pomogą informacje z podręcznika str. 104-105 oraz str.111.
   

źródło na podsstawie:https://epodreczniki.pl/

7. Przypomnij sobie z poprzedniej lekcji: z jakich części zbudowany jest liść?
Odpowiedź znajdziesz w zeszycie ćwiczeń str. 74 i w podręczniku str. 106.

źródło: Zeszyt ćwiczeń Biologia klasa V Wydawnictwo Nowa Era 2019

8. Zastanów się jakie funkcje pełnią liście.
Które, funkcje liści zostały przedstawione na poniższym schemacie.
Podpowiedź znajdziesz w podręczniku na str. 106 i 111 oraz w zeszycie ćwiczeń str. 72.

                                                    

źródło: Zeszyt ćwiczeń Biologia klasa V Wydawnictwo Nowa Era 2019

9. Zapoznaj się z treścią tematu z podręcznika str. 110 - 111 w celu uzupełnienia
informacji na temat rodzajów i funkcji poznanych tkanek, funkcji korzenia, łodygi
i liści, budowy i przekształceń korzenia, łodygi i liści.

10. Zapisz temat w zeszycie przedmiotowym.
Zadanie 6 str.112 - podręcznik, jest zadaniem dla chętnych.

11. Sprawdź, czy potrafisz. Uzupełnij zadania w zeszycie ćwiczeń strony 77-78.

Liść - wytwórnia pokarmu.

Klasa V
Temat: Liść - wytwórnia pokarmu.

Uczeń potrafi:

- opisać budowę liści;

- określić funkcje i modyfikacje liści jako adaptacje roślin  do życia w określonych środowiskach;

- posługiwać się podstawową terminologią biologiczną.

1. Jak zbudowany jest liść?

na podstawie: http://biologia-gimnazjum.blogspot.com

- blaszka liściowa - umożliwia wychwytywanie dużej ilości światła potrzebnego do fotosyntezy,
- ogonek liściowy - ustawia liść w odpowiednim położeniu wzgledem promieni słonecznych,
- nasada liścia - łączy liść z łodygą.

2. Funkcje liści:
- wytwarzanie substancji pokarmowych w procesie fotosyntezy,

- wymiana gazowa - czyli transport dwutlenku węgla i tlenu między rośliną a jej otoczeniem,która odbywa się głównie przez aparaty szpatkowe (apartay szparkowe poznałeś na lekcji
podczas omawiania tkanki okrywającej - podręcznik str. 94)

- parowanie wody z rośliny,
- u niektórych roślin funkcje spichrzowe.

3. Różnorodność liści ze względu na ilość blaszek liściowych:
- liść pojedynczy ma pojedynczą blaszkę liściową, osadzoną na ogonku np. liść lipy, liść brzozy                                 

źródło:http://dzieci.erys.pl/lesnoteka/drzewa/

- liść złożony na jednym ogonku np. u kasztanowca lub na wspólnej osi np. u robinii akacjowej znajduje się kilka mniejszych listków

                                                

                                                                                                                               źródło:http://dzieci.erys.pl/lesnoteka/drzewa/

4. Przekształcenia liści:- liście czepne np. u grochu (zdjęcie i opis w podręczniku na str.108),
- liście spichrzowe między innymi u cebuli (zdjęcie i opis w podręczniku na str.108),
- ciernie np. u kaktusów (zdjęcie i opis w podręczniku na str.108),
- liście pułapkowe np. u dzbanecznika (zdjęcie i opis w podręczniku na str.109).

5. Zapisz temat w zeszycie przedmiotowym a pod tematem narysuj lub wklej jeden liść z drzewa, które potrafisz rozpoznać.

6. Zapoznaj się z treścią tematu z podręcznika str. 106 - 109 w celu uzupełnienia informacji na temat funkcji liści, budowy i przekształceń liści.

7. Zadanie domowe 
– uzupełnij zadania w zeszycie ćwiczeń - zadanie 1 i 2 str.72 oraz 3 i 4 str. 74 oraz 5 i 6 str. 75. 
Dla chętnych zadanie 7 str. 76 (w wykonaniu zadania mogą być pomocne informacje
z podręcznika str. 107 "Jak wygląda liść od środka?"

Pęd. Budowa i funkcje łodygi.

Klasa V
Temat: Pęd. Budowa i funkcje łodygi.

Uczeń potrafi:

- rozpoznać rodzaje  pędów i budowę zewnętrzną łodygi;

- określić funkcje i modyfikacje łodyg jako adaptacje roślin  do życia
w określonych środowiskach;

- posługiwać się podstawową terminologią biologiczną.

1. Budowa i rodzaje pędów:
- pędy podziemne
- pędy nadziemne

źródło: Puls życia klasa V SP, Wydawnictwo Nowa Era 2018

2. Budowa łodygi roślin zielnych na przykładzie pokrzywy:
                               

                                  źródło: Puls życia klasa V SP, Wydawnictwo Nowa Era 2018

3. Funkcje łodygi:
- utrzymywanie, liści, kwiatów i owoców,

- przewodzenie wody z solami mineralnymi od korzeni w górę rośliny,
Pamiętasz z poprzednich lekcji (podręcznik str. 96), że woda wraz z solami
mineralnymi jest pobierana z gleby za pomocą korzeni, następnie jest transportowana
do łodygi i liści za pośrednictwem wyspecjalizowanej tkanki przewodzącej - drewna,
- przewodzenie substancji pokarmowych z liści do pozostałych organów rośliny
za pośrednictwem wyspecjalizowanej tkanki przewodzącej - łyka, 

- spichrzowa i asymilacyjna.

4.  Przekształcenia łodyg:
- bulwy np. ziemniak

źródło:https://epodreczniki.pl/a/lodyga/DDyUpE14m

- kłącza np. perz

                            

źródło:https://epodreczniki.pl/a/lodyga/DDyUpE14m

- rozłogi np. truskawka

                                 

                                         źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Roz%C5%82ogi

- łodygi czepne np.u winorośli

                               

                                      źródło:https://epodreczniki.pl/a/lodyga/DDyUpE14m

5. Zapoznaj się z treścią tematu z podręcznika str. 102 - 105 w celu uzupełnienia informacji na temat rodzajów pędów, budowy i funkcji oraz przekształceń łodyg.

6. Zapisz w zeszycie przedmiotowym temat lekcji a następnie narysuj w zeszycie
przedmiotowym i podpisz pęd podziemny rośliny.
( możesz skorzystać z rysunku w podręczniku str. 102)

 
                                       

 źródło:https://eszkola.pl/biologia/modyfikacje-lisci-3517.html
     

7. Po zapoznaniu się z rodzajami pędów, budowy i funkcji oraz przekształceń łodyg
uzupełnij zadania w zeszycie ćwiczeń.
Zadanie 1 i 2 str. 69 oraz zadanie 6 str. 70 orz zadanie 7 i 8 str. 71
Dla chętnych po uzgodnieniu z Rodzicami - zadanie 3,4 i 5 str. 70.

Budowa i funkcje korzenia

Klasa V
Temat: Budowa i funkcje korzenia.
Uczeń potrafi:
- rozpoznać organy rośliny - korzeń;
- opisać funkcje i modyfikacje korzeni jako adaptacje roślin  do życia w określonych środowiskach;
- poslugiwać się podstawową terminologią biologiczną.

1.Wbudowie zewnętrznej korzenia wyróżnia się kilka odcinków nazywanych strefami:

- strefa stożka wzrostu, 

- strefa wydłużania, 

- strefa włośnikowa,
- strefa korzeni bocznych.

Poszczególne strefy pojawiają się kolejno w miarę wzrostu korzenia. 
Każda z nich jest inaczej zbudowana i pełni inne zadanie w korzeniu.
Stożek wzrostu osłania czapeczka korzeniowa.
Każdy korzeń boczny w systemie palowym składa się z takich samych stref jak korzeń główny.

2. Funkcje korzenia to między innymi:
- utrzymywanie rośliny w podłożu,
- pobieranie z gleby wody i soli mineralnych,
- u niektórych roślin funkcje spichrzowe,
- rozmnażanie wegetatywne,
- symbioza z bakteriami i grzybami.

3. Przekształcenia korzeni:
- korzenie spichrzowe np......
- korzenie podporowe np. .....
- korzenie czepne np. ....
- ssawki np. ....

4. Zapoznaj się z treścią podręcznika str. 98- 101 w celu uzupełnienia informacji
na temat budowy i funkcji korzeni np. korzenie spichrzowe występują między
innymi u buraka, marchwi, pietruszki, rzodkiewki.

5. Narysuj w zeszycie przedmiotowym i podpisz poszczególne strefy korzenia
( możesz korzystać z rysunku zamieszczonego w podręczniku na str. 98)

źródło:https://slideplayer.pl/slide/2927078/


                                       
6. Zadanie dla chętnych - zapoznaj się z prezentacją udostępnioną przez uczniów
z gimnazjum   https://www.youtube.com/watch?v=PNiK2VXX9Xo

7.Po zapoznaniu się z budową i funkcją korzenia uzupełnij zadania w zeszycie ćwiczeń.

Zadanie 1 i 2 str. 66 oraz zadanie 3 i 4 str. 67 oraz zadanie 5 str. 68.